„Димитрие Чуповски“ бр.13, 1000 Скопје +38923244000 ic@mchamber.mk

Закони и прописи

УКАЗ ЗА ПРОГЛАСУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА РАТИФИКАЦИЈА НА ДОГОВОРОТ ЗА УСЛОВИ ЗА СЛОБОДЕН ПРИСТАП ДО ПАЗАРОТ НА ТРУДОТ ВО ЗАПАДЕН БАЛКАН (СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РСМ БР.37 ОД 20.2.2023 Г.)

21.02.2023

Со Законот за ратификација на Договорот за услови за слободен пристап до пазарот на трудот во Западен Балкан се ратификува Договорот за услови за слободен пристап до пазарот на трудот во Западен Балкан, склучен во Тирана на 21 декември 2021 година.
AGREEMENT
ON CONDITIONS FOR FREE ACCESS TO THE LABOUR MARKET IN THE
WESTERN BALKANS
PREAMBLE                                                       .
We, the Western Balkan participants referred to collectively as “the Contracting Parties” and individually as “the Contracting Party”                                                                ^
EXPRESSING willingness for strengthening the regional cooperation and mutual understanding, with die aim of contributing to economic development and increase of economic growth, investments and employment in the Western Balkans,
CONSIDERING the importance of the field of movement of workers,'with the aim of ensuring progress and economic prosperity,
BEARING IN MIND the Joint Declaration signed in Novi Sad on 10 October 2019, which is based on the implementation of the four key freedoms of the European Union in the Western Balkans,
RECOGNIZING the Joint Declaration of the Prime Minister of the Republic of Albania, the Prime Minister of. the Republic ox North Macedonia and the President of the Republic of Serbia adopted at the Western Balkans Summit held in Ohrid on 10 November 2019,
ACKNOWLEDGING the Joint Declaration of the Prime Minister of the Republic of Albania, the Prime Minister of the Republic of North Macedonia and the President of the Republic of Serbia adopted at the Western Balkans Summit in Tirana on 21 December 2019,
FOLLOWING the Memorandum of understanding on cooperation related to free access to the labour market in the Western Balkans signed in Skopje on 29 July 2021,                                                                            .
NOTING that no provision of this Agreement may be interpreted as to exempt the Contracting Parties from their respective rights and obligations under existing treaties, including their existing regional and bilateral trade agreements,
INVITING the other Western Balkan participants to join this agreement in the spirit of inclusiveness, regional cooperation and with a view to improving the lives of all within region.
Hereby agree as follows:
GENERAL PROVISIONS
Article 1
Citizens of the Contracting Parties to which this Agreement applies shall have the right to move, stay and work freely within the territory of the Contracting parties, in accordance with this Agreement. .
DEFINITIONS
Article 2
For the purposes of this Agreement, the following terms shall have the meaning:
1) "Citizen*’ — a person who holds the citizenship of one of the Contracting Parties;
2> "Domestic legislation" - laws and other normative acts which are in force in one of the Contracting Parties;
  1. "Receiving Party” -- the Contracting Party into which territory the citizen of the other Contracting Party has entered, resides and works;
  2. "Open Balkan ID number" — unique registration number for the citizens of the Contracting Parties, generated by (he Party of their nationality', in accordance with the Agreement on interconnection of schemes Tor electronic identification of the citizens of the Western Balkans.
ENTRY, MOVEMENT, STAY AND WORK
Article 3
The Contracting Parties undertake to simplify the administrative procedures For entry, movement, stay and work of the citizens of other Contracting Parties,
The Contracting Parties guarantee that citizens of other Contracting Parties have equal access to Ihe labour market in the Receiving Party, in accordance with this Agreement and the domestic legislation.
 
Article 4
A citizen оГ one of the Contracting Parties, in addition to the rights provided by the domestic legislation an the work of foreigners, shall have the right of entry and residence for work purposes in the Receiving Party in accordance with this Agreement, provided that:
  1. he/she has a valid ID card or biometric travel document, valid for at least 90 days counting until the expiring date,
  2. he/she has no ban on entry and stay in the territory of the other Contracting Party,
  3. he/she does not pose a threat to the public order, national security, public health or the international relations of the other Contracting Party.
 
Article 5
A citizen of one Contracting Party who does not meet the requirements of Article 4 of this Agreement shall be denied free access to the labour market of the other Contracting Party in accordance with the domestic legislation of the Receiving Party.
Article 6
A citizen of one Contracting Parly shall abide by the domestic legislation of the Receiving Party when entering, staying and working in the territory of the Receiving Party.
Each Contracting Party, in accordance vvilh its domestic legislation, reserves the right to revoke the stay in its territory to a citizen of the other Contracting Party.                                             ■
Article 7
in order to exercise Ihe right to free access to the labour market, a citizen of a Contracting Party shall register both personal and other data as required by the appropriate online electronic service developed by each Contracting Party in compliance with domestic legislation and Agreement on interconnection of schemes for electronic identification of the citizens of the Western Balkans.
Registration referred to in paragraph 1 of this Article may be performed prior to entering the territory of the Receiving Party, or following entry, but no later than 90 days from entering the territory of the Receiving Party.
A citizen of a Contracting Party who has Open Balkan ID number, shall be deemed to have registered for free access to the labour market in the territory of the Receiving Party after being electronically notified that the application procedure has been completed and that free access to the labour market has been approved, which shall entitle him/her to free access to the labour market.
Approval referral to in paragraph 3 of tins Article shall allow' a citizen of a Contracting Party to stay in the territory of the Receiving Party for up to two (2) years with the possibility for re-registration, provided that the conditions set out in Article 4 and 6 of this Agreement, are met.
Approval for free access to tne labour market ensures the exercise of the right to employment without needing to obtain a work and residence permit in the Receiving Party, including the exclusion of application fees or tariffs as per the domestic legislation.
МЕЃУНАРОДНИ ДОГОВОРИ
Approval for free access to the labour market in the Receiving Party excludes the right
for state employment incentives unless otherwise agreed by the Contracting Parties.
If a citizen of a Contracting Party, to whom free access to the labour market in the
Receiving Party has been approved in compliance with paragraph 3 of this Article, changes
any of the data entered through the online electronic service of the Receiving Party, he/she
shall report such information without delay via that online electronic service. -
Article B
In the case that application for free access to labour market has not been approved, the
domestic legislation of the Receiving Party shall apply, of which the applicant shall be
notified electronically.
Approval for free access to labour market shall cease to be valid if the stay in the
territory of the Receiving Party of a citizen of a Contracting Party, in compliance with the
domestic legislation, is subsequently cancelled, in case it is subsequently discovered that the
approval for free access to the labour market was issued based on false information or on
withholding of information on the actual purpose and circumstances of the employment, or if
the reasons for which the approval for free access to the labour market had been issued, have
ceased to exist
Article 9                                                       .
The provisions of this Agreement shall not apply with respect to the fulfilment of the
requirements for applying for permanent stay in the Receiving Party.
A citizen of the Contracting Party who intends to apply for permanent stay in the
Receiving Party shall be obliged to act in accordance with the domestic legislation of that
Receiving Party.
Article 10
The provisions of this agreement shall not apply to citizens who are entering or
staying in the territory of the other Contracting Party for purposes of tourism or other
purposes not related to free access to the labor market according to this Agreement
However, citizens referred to in paragraph 1 of this Article are not precluded from
making use of this Agreement should they want to apply for free access to labor market in
accordance with Article 7, paragraph 1 of this Agreement
JOINT COMMITTEE
Article 11
A Joint committee shall be established based on this Agreement (asked with
organising, coordinating and controlling activities related to the implementation of this
Agreement.                                                                                                                                        -
Article 12
The Joint committee shall be composed of at least five representatives of each
Contracting Party.
Article 13
The Joint committee shall meet at least once a year and shall report every six months
to the Contracting Parlies about the implementation of this Agreement.
The Joint committee shall have its first meeting within 30 days from the entry into
force of this Agreement.
The Joint committee shall, at its first meeting, adopt its rules of procedure.
TRANSITIONAL. AMO FINAL. PROVISIONS
Article 14
The Contracting Parties undertake to align their domestic legislation with the HU acquis on matters related to the implementation of this Agreement-
Article 15
Any matter that is not regulated by this Agreement shall be governed by the domestic legislation of the Receiving Party.
Article 16
The Contracting Parties agree that additional protocols may further regulate matters relevant to the implementation of this Agreement, especially matters' related to the information system enabling the registration, as well as matters related to stay, movement and work, of citizens tn Ihe territory of the Receiving Party.
The protocols shall be concluded by the competent authorities of the Contracting
Parties.
Article 17
Any dispute arising from the interpretation or application of this Agreement shall be settled through negotiations.
Article IS
This Agreement shall not affect the rights and obligations of the Contracting Parties arising from other international treaties, 4c. which they are parties.
The Contracting Parties agree that agreement on social security shall be concluded.
Article 19
This Agreement shall be subject to ratification or approval in accordance with the domestic procedures of each Contracting Party. The Republic of Albania shall act as the Depositary of this Agreement.
This Agreement shall enter into force on the 30th (thirtieth) day following the date of the deposit of instruments of ratification by at least two Contracting Parties and shall produce legal effect only between those Contracting Parties.
For a Contracting Party, which ratifies or approves this Agreement after its entry into force in accordance with paragraph 2 of this Article, the Agreement shall enter into force on the 30hi (thirtieth) day following the date of the deposit of instrument of ratification by that Contracting Party-
Provided that this Agreement has entered into force, its application shall begin on the date of the entry into force of the Agreement on interconnection of schemes for electronic identification of the citizens of the Western Balkans, concluded fey the same Contracting Parties.
This Agreement may be amended upon mutual consent of all Contracting Parties.
The Agreement shall remain in force indefinitely.
Each Contracting Party may withdraw from this Agreement by notifying the Depositary, in written form, of its intention to withdraw. In such a case, the Agreement shalt cease to be in force for that Contracting Party on the 30th (thirtieth) day following the date of the receipt of the notice by the Depositary.
The original of this Agreement in a single copy in the English language shall be deposited with the Depositary, which shall transmit a certified copy to each Contracting Party.                                                                                                                                                             -
Done In Tirana, on the twenty—first December, two thousand twenty-one.
 
 
 
 
ДОГОВОР ЗА УСЛОВИ ЗА СЛОБОДЕН ПРИСТАП ДО ПАЗАРОТ НА ТРУДОТ ВО ЗАПАДЕН БАЛКАН
ПРЕАМБУЛА
Ние, учесниците од Западен Балкан заеднички именувани како „договорни страни", а одделно како „договорна страна":
ИЗРАЗУВАЈЌИ волја за зајакнување на регионалната соработка и меѓусебно разбирање, со цел да се придонесе за економски развој и зголемување на економскиот раст, инвестициите и вработеноста во Западен Балкан,
ИМАЈЌИ ПРЕДВИД значењето на полето на движење на работниците, со цел да се обезбеди напредок и економски просперитет,
ИМАЈЌИ ЈА ПРЕДВИД заедничката декларација потпишана во Нови Сад на 10 октомври 2019 година, која се заснова на имплементацијата на четирите гслучни слободи на Европската унија во Западен Балкан,
ПРИЗНАВАЈЌИ ЈА Заедничката декларација на Претседателот на Владата на Република Албанија, Претседателот на Владата на Република Северна Македонија и Претседателот на Република Србија усвоена на Самитот за Западен Балкан во Тирана на 21 декември 2019 година,
СЛЕДЕЈЌИ ГО Меморандумот за разбирање за соработка во врска со слободен пристап до пазарот на труд во Западен Балкан потпишан во Скопје на 29 јули 2021 година,
УКАЖУВАЈЌИ дека ниту една одредба од овој Договор може да се толкува дека ги ослободува договорните страни од нивните соодветни права и обврски според постоечките договори, вклучувајќи ги нивните постоечки регионални и билатерални трговски договори,
ПОКАНУВАЈЌИ ГИ другите учесници од Западен Балкан да се приклучат на овој договор во духот на инклузивност, регионална соработка и со цел да се подобри животот на сите во регионот, се согласивме за следново:
 
ОПШТИ ОДРЕДБИ
 
Член 1
 
Граѓаните на договорните страни на кои се однесува овој Договор имаат право слободно да се движат, престојуваат и работат на територијата на договорните страни, во согласност со овој договор.
 
За целите на овој Договор, наведените термини го имаат следново значење:
  1. „Граѓанин“ - лице кое поседува државјанство на една од договорните страни;
  2. „Домашно законодавство" - закони и други нормативни акти кои се во сила во една од договорните страни;
  3. „Страна примател" - договорна страна на која територијата навлегол, престојува и работи државјанин на другата договорна страна;
  4. „Отворен балкан број за идентификација “ - единствен идентификациски
број за граѓаните на договорните страни, издаден на граѓанин на
 
Договорот за интерконекција на шеми за електронска идентификација на граѓаните од Западен Балкан.
 
Договорните страни се обврзуваат да ги поедностават административните процедури за влез, движење, престој и работа на граѓ аните на другите договорни страни.
Договорните страни гарантираат дека граѓаните на другите договорни страни имаат еднаков пристап до пазарот на трудот на Страната примател, во согласност со овој Договор и домашното законодавство.
 
Граѓанин на една од договорните страни, покрај правата предвидени со домашното законодавство за работата на странците, има право на влез и престој за работни цели во Страната примател во согласност со овој Договор, под услов:
 
ДЕФИНИЦИИ
Член 2
За целите на овој Договор, наведените термини го имаат следново значење:
  1. „Граѓанин“ - лице кое поседува државјанство на една од договорните страни;
  2. „Домашно законодавство" - закони и други нормативни акти кои се во сила во една од договорните страни;
  3. „Страна примател" - договорна страна на која територијата навлегол, престојува и работи државјанин на другата договорна страна;
  4. „Отворен балкан број за идентификација “ - единствен идентификациски
број за граѓаните на договорните страни, издаден на граѓанин на Договорната страна која му го издала државјанството во согласност со Договорот за интерконекција на шеми за електронска идентификација на граѓаните од Западен Балкан.
ВЛЕЗ, ДВИЖЕЊЕ, ПРЕСТОЈ И РАБОТА
Член 3
Договорните страни се обврзуваат да ги поедностават административните процедури за влез, движење, престој и работа на граѓ аните на другите договорни страни.
Договорните страни гарантираат дека граѓаните на другите договорни страни имаат еднаков пристап до пазарот на трудот на Страната примател, во согласност со овој Договор и домашното законодавство.
Член 4
Граѓанин на една од договорните страни, покрај правата предвидени со домашното законодавство за работата на странците, има право на влез и престој за работни цели во Страната примател во согласност со овој Договор, под услов:
  1. тој/таа да има важечка лична карта или биометриска патна исправа, со важност најмапку 90 дена, сметајќи до истекот на рокот.
  2. тој/таа нема забрана за влез и престој на територија^а на другата договорна страна,
  3. тој/таа не претставува закана за јавниот ред, националната безбедност, јавното здравје или меѓународните односи на другата договорна страна
Член 5                                          ■
Граѓанинот на едната договорна страна кој не ги исполнува условите од Член 4 од овој Договор ќе му биде оневозможен слободен пристап до пазарот на трудот на другата договорна страна во согласност со домашното законодавство на Страната примател.
Член 6
Граѓанинот на едната договорна страна ќе го почитува домашното законодавство на Страната примател кога влегува, престојува и работи на територијата на Страната примател.
Секоја договорна страна, во согласност со своето домашно законодавство, го задржува правото да го укине престојот на својата територија на државјанин на другата договорна страна.
Член7
Со цел да го оствари правото на слободен пристап до пазарот на трудот, државјанин на договорна страна ќе регистрира и лични и други податоци како што се бара од соодветната онлајн електронска услуга развиена од секоја договорна страна во согласност со домашното законодавство и Договорот за интерконекција на шеми за електронска идентификација на граѓаните од Западен Балкан.
Регистрацијата наведена во став 1 на овој член може да се изврши пред да се влезе на територијата на Страната примател, или по влегувањето, но најдоцна во рок од 90 дена од влегувањето на територијата на Страната примател.
Граѓанин на договорна страна кој има Отворен балкан број за идентификација, ќе се смета дека се регистрирал за слободен пристап до пазарот на труд на територијата на Страната примател, откако електронски ќе биде известен дека постапката за аплицирање е завршена и дека слободниот пристап до пазарот на трудот е одобрен, што му дава право на слободен пристап до пазарот на трудот.
Одобрението наведено во став 3 на овој член ќе му овозможи на државјанин на договорна страна да престојува на територијата на Страната примател до две (2) години со можност за повторна регистрација, под услов условите наведени во член 4 и 6 од овој Договор, да се исполнети.
Одобрението за слободен пристап до пазарот на трудот обезбедува остварување на правото на вработување без потреба од добивање дозвола за работа и престој во Страната примател, вклучително и исклучување на таксите за аплицирање или тарифите според домашното законодавство.
Одобрението за слободен пристап до пазарот на труд на Страната примател го исклучува правото за државни субвенции за вработување, освен ако договорните страни не се договорат поинаку.
Доколку државјанин на договорна страна, кому му е одобрен слободен пристап до пазарот на трудот на Страната примател согласно став 3 на овој член, промени некој од податоците внесени преку онлајн електронската услуга на Страната примател, тој/таа ќе ги пријави таквите информации без одлагање преку истата онлајн електронска услуга.
Член 8
Во случај да не е одобрено барањето за слободен пристап до пазарот на трудот, ќе се применува домашното законодавство на Страната примател, за што барателот ќе биде известен по електронски пат.
Одобрението за слободен пристап до пазарот на трудот престанува да важи доколку престојот на територијата на Страната примател на државјанин на договорната страна, во согласност со домашното законодавство, последователно се откаже, доколку подоцна се открие дека одобрението за слободен пристап на пазарот на трудот е издаден врз основа на лажни информации или поради задржување на информации за вистинската намена и околности на вработувањето, или ако причините поради кои е издадено одобрението за слободен пристап до пазарот на труд престанале да постојат.
Член 9
Одредбите од овој Договор нема да се применуваат во однос на исполнувањето на условите за аплицирање за постојан престој во Страната примател.
Граѓанинот на Договорната страна кој има намера да поднесе барање за постојан престој во Страната примател е должен да постапи во согласност со домашното законодавство на таа Страна примател.
 
Член 10
Одредбите од овој договор нема да се применуваат за граѓаните кои влегуваат или престојуваат на територијата на другата договорна страна за туристички цели или други цели кои не се поврзани со слободен пристап до пазарот на трудот според овој Договор.
Меѓутоа, граѓаните споменати во став 1 на овој член не се исклучени да го користат овој договор доколку сакаат да аплицираат за слободен пристап до пазарот на трудот согласно член 7 став 1 од овој Договор.                                                          .
МЕШОВИТ КОМИТЕТ
Член11
Врз основа на овој Договор ќе се формира мешовит комитет кој ќе има задача да ги организира, координира и контролира активностите поврзани со спроведувањето на овој Договор.
Член 12
Мешовитиот комитет ќе биде составен од најмалку пет претставници од секоја договорна страна.
Член 13
Мешовитиот комитет ќе се состанува најмалку еднаш годишно и ќе известува на секои шест месеци до договорните страни за спроведувањето на овој Договор.
Мешовитиот комитет ќе го одржи својот прв состанок во рок од 30 дена од влегувањето во сила на овој договор.
Мешовитиот комитет на првиот состанок ќе го усвои својот деловник за работа.
ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ
Член 14
Договорните страни се обврзуваат да го усогласат своето домашно законодавство со правото на ЕУ за прашања поврзани со спроведувањето на овој Договор.
Член 15
Секое прашање што не е регулирано со овој Договор ќе биде регулирано со домашното законодавство на Страната примател.
Член 16
Договорните страни се согласуваат дека дополнителни протоколи може понатаму да ги регулираат прашањата релевантни за спроведувањето на овој Договор, особено прашањата поврзани со информацискиот систем што овозможува регистрација, како и прашањата поврзани со престојот, движењето и работата на граѓаните на територијата на Страната примател.
Протоколите ќе ги склучат надлежните органи на договорните страни.
Член 17
Секој спор што произлегува од толкувањето или примената на овој Договор ќе се решава по пат на преговори.
Член 18
Овој договор нема да влијае на правата и обврските на договорните страни кои произлегуваат од други меѓународни договори во кои тие се една од договорните страни.                                                                                                           •
Договорните страни се согласуваат дека ќе се склучи договор за социјално осигурување.
Член19
Овој Договор ќе биде предмет на ратификација или одобрување во согласност со домашните процедури на секоја договорна страна. Република Албанија ќе дејствува како депозитар на овој Договор.
Овој Договор ќе стапи во сила на 30-тиот (триесеттиот) ден по датумот на депонирање на инструментите за ратификација од најмалку две договорни страни и ќе има правно дејство само помеѓу тие договорни страни.
За договорна страна која го ратификува или одобрува овој Договор по неговото влегување во сила во согласност со став 2 од овој член, Договорот ќе стапи во сила на 30-тиот (триесеттиот) ден по датумот на депонирањето на инструментот за ратификација од таа договорна страна.
Под услов овој договор да стапи во сила, неговата примена ќе започне со датумот на влегување во сила на Договорот за интерконекција на шеми за електронска идентификација на граѓаните од Западен Балкан, склучен од истите договорни страни.
Овој Договор може да биде изменет по заедничка согласност на сите договорни страни.
Договорот ќе остане во сила на неодредено време.
Секоја договорна страна може да се повлече од овој Договор со известување на Депозитарот, во писмена форма, за својата намера да се повлече. Во таков случај, Договорот ќе престане да важи за таа договорна страна на 30-тиот (триесеттиот) ден по датумот на приемот на известувањето од страна на Д епозитарот.
Оригиналот на овој Договор во еден примерок на англиски јазик ќе биде депониран кај Депозитарот кој ќе доставува заверена копија до секоја договорна страна.
Склучено во Тирана, на дваесет и први декември, две илјади и дваесет и прва година.